Op derde Kerstdag 1982 botsten nabij de Schiebrug in Rotterdam een internationale trein en een stoptrein frontaal op elkaar. Er vielen drie doden. Vermoed wordt dat de machinist van de stoptrein een rood sein was gepasseerd.
e internationale trein Warschau-Hoek van Holland was tien minuten te laat vertrokken uit Utrecht, doordat bij de locomotief een luchtlekkage verholpen moest worden. Na vertrek uit Rotterdam moest de trein een paar sporen doorwisselen om op de Hoekse Lijn uit te komen. De stoptrein uit Amsterdam liep hierdoor voor een rood sein, maar reed door. De twee treinen raakten elkaar zo goed als frontaal.
Door de enorme klap (naar schatting reed de stoptrein 90 km/h) werd het Mat '64 uit Amsterdam uiteengereten en omhoog gedrukt. In deze stoptrein vielen dan ook de drie doden, waaronder de machinist. Het duurde uren voordat alle overlevenden uit de wrakstukken waren bevrijd en het opruimen van de ravage nam dagen in beslag.
Door de dood van de machinist van de stoptrein heeft de Ongevallenraad, die een onderzoek had ingesteld, niet met zekerheid kunnen concluderen dat de stoptrein een STS had gepasseerd, maar achtte die kans wel groot. De machinist van de internationale trein heeft op een hoorzitting verklaard dat hij enkel veilige seinbeelden had gezien.
Een grote factor in het ontstaan van de ramp was het ontbreken van het ATB-systeem op de betreffende sporen. ATB was toen nog in aanleg en niet alle sporen in Nederland waren hier al van voorzien. Daarnaast had de treindienstleider van dienst wel gezien dat de stoptrein veel te snel ging om nog te kunnen stoppen voor het rode sein, maar door het ontbreken van een communicatiemiddel had hij de machinist niet meer kunnen waarschuwen. Het Telerail-systeem, waarmee dat wel had gekund, werd pas jaren later ingevoerd.
Bronnen
- "Oorzaak treinbotsing in Rotterdam nog duister" (Nederlands Dagblad, dinsdag 28 december 1982)
- ""Met de Telerail had-ie nog kunnen remmen"" (De Telegraaf, woensdag 29 juni 1983)
- "Treinramp: schuld onduidelijk" (Het Vrije Volk, dinsdag 5 juli 1983)
- "27 december 1982, de dag die ik het liefste zou vergeten" (Trouw, maandag 18 oktober 2010)
Vergelijkbare ongevallen
- Blauwkapel 1972: Op knooppunt Blauwkapel reden twee goederentreinen elkaar in de flank. Een van de machinisten was door een rood sein gereden. Voor de botsing was hij nog van de trein gesprongen, waarbij hij gewond raakte.
- Hardenberg 1984: Ten zuiden van Hardenberg reed een losse locomotief door een rood sein en reed een goederentrein uit de richting Zwolle in de flank. Drie tankwagens en de loc van de goederentrein ontspoorden, maar er vielen geen gewonden.
- Harmelen 1960: Bij Harmelen Aansluiting passeerde een goederentrein een rood sein en botste frontaal op een tegemoetkomende goederentrein. Beide treinen ontspoorden door de klap en de machinisten raakten allebei gewond.
- Zwolle 2001: Bij station Zwolle botste een Intercity zijdelings op een goederentrein. Zeven passagiers raakten gewond en de reizigerstrein ontspoorde.
- Dordrecht 1935: Bij station Dordrecht botste een reizigerstrein die door rood was gereden, op een kolentrein. De kolentrein ontspoorde, maar er vielen geen slachtoffers.
- Leiden 1914: Bij station Leiden botsten twee losse locomotieven op elkaar. Een van de machines viel om, waarbij de machinist om het leven kwam. De machinist van de andere locomotief was door een onvelig sein gereden.
- Tilburg 1961: Bij Tilburg botsten twee goederentrein frontaal. Beide machinisten kwamen om het leven. Een van hen bleek een rood sein te zijn gepasseerd.
- Vleuten 1942: Bij Vleuten reed een internationale trein uit Den Haag achterop een stilstaande stoptrein. Er vielen twee doden en een tiental gewonden. De internationale trein was vermoedelijk door een onveilig sein gereden.
- Westervoort 1978: Nabij de IJsselbrug bij Westervoort botste een TEE-trein uit Duitsland bijna frontaal op een stoptrein. Er vielen tientallen gewonden, waarvan één passagier naderhand zou overlijden.
- Eindhoven 1992: Op station Eindhoven reed een stoptrein een Intercity in de flank. Er vielen geen doden, maar wel tientallen gewonden. De machinist van de stoptrein was een rood sein gepasserd.
Andere ongevallen in de buurt
- Rotterdam 1908 (1 km): Een rangerende locomotief reed door een verkeerde wisselstand een kopspoor op en reed door het stootjuk. Drie medewerkers op de trein raakten gewond.
- Schiedam 1856 (1 km): In de late avond botste de laatste trein van Schiedam naar Den Haag op een voorganger, die was gestopt op de vrije baan. Drie mensen kwamen om het leven.
- Schiedam 1952 (1 km): In Schiedam botste een lege reizigerstrein op een stilstaande locomotief. De machinist raakte gewond. De botsing was veroorzaakt door een verkeerd seinbeeld.
- Rotterdam 1944 (2 km): Een locomotief die van Rotterdam Delftsche Poort was vertrokken, werd achterop gereden door een reizigerstrein. In de bestuurderscabine van de reizigerstrein vielen twee gewonden. De machinist van deze trein had het vertreksein voor de locomotief aangezien voor zijn eigen vertreksein.
- Rotterdam 1969 (2 km): Een reizigerstrein uit Venlo botste op station Rotterdam Centraal op een stilstaande reizigerstrein. Negen reizigers en een machinist raakten gewond.
- Rotterdam 1881 (2 km): Bij station Rotterdam Delftsche Poort reed een reizigerstrein in op een stilstaande goederentrein. Twee reizigers kwamen om het leven. De reizigerstrein was door een verkeerde wisselstand het goederenterrein op gereden.
- Rotterdam 1974 (2 km): Bij Rotterdam Centraal raakte een stoptrein een stalen voetplaat van een viaduct, sleurde deze anderhalve kilometer mee en ontspoorde, waarbij een bovenleidingsportaal werd geraakt. Er vielen geen gewonden. De plaat was in het spoor gekomen bij schilderswerkzaamheden.
- Rotterdam 1980 (3 km): Bij Rotterdam ontspoorde een reizigerstrein omdat de machinist te snel over een wissel reed. De trein ramde twee pijlers van een viaduct, maar er vielen geen slachtoffers.
- Schiedam 1976 (3 km): Bij Schiedam botste een stoptrein frontaal op een tegemoetkomende internationale trein. Het dodelijkste treinongeluk sinds Harmelen 1962 kostte aan 24 mensen het leven.
- Hillegersberg 1946 (4 km): Op emplacement Hillegersberg reed een goederentrein achteruit door een stootjuk. Enkele wagens schoven door de klap in elkaar, waardoor een spoorwegarbeider werd doodgedrukt.