Geldrop 1961
zondag 12 februari 1961
Geldrop (Noord-Brabant)
botsing trein-trein, ontsporing
door verkeerde wisselstand
1 doden, 9 gewonden
Op station Geldrop botste een reizigerstrein op een stilstaande rangeerlocomotief. Eén reiziger kwam om het leven. De reizigerstrein was door een foute wisselstand op het verkeerde spoor terecht gekomen.
e sneltrein Amsterdam-Maastricht, die niet hoefde te stoppen in Geldrop, werd bij het binnenrijden van het station naar een zijspoor geleid, waar een rangeerloc stilstond. Door de klap schoof de eerste bak van de trein bovenop de loc en stak boven de bovenleiding uit. Een tiental reizigers raakten gewond en moesten met snijbranders uit de wrakstukken worden bevrijd. Een van hen overleed later die dag aan zijn verwondingen.
Op de bewuste dag was er onderhoud aan het beveiligingssysteem van Geldrop, waardoor de koppeling tussen wissel- en seinstanden verbroken was. Het stationspersoneel moest hierdoor handmatig alle seinen en wissels bedienen. De stationschef was er vandoor gegaan om in zijn tuintje te werken en de rangeerder werkte ook niet mee, die de wissels moest bedienen en op eigen houtje aan het werk was gegaan. De 21-jarige treindienstgeleider, die pas drie maanden in dienst was, moest ook nog kaartjes verkopen, geld tellen en geadresseerden van aangekomen goederen bellen en had over het hoofd gezien dat het wissel verkeerd lag toen hij het inrijdsein bediende.
Bronnen
- "Dode en zes gewonden bij treinongeluk" (Het Parool, donderdag 23 februari 1961)
- "Treindienstgeleider (21) stond voor alles alleen" (Het Vrije Volk, dinsdag 5 september 1961)
- "Spoorwegongevallenraad behandelde treinramp bij Geldrop" (Gereformeerd Gezinsblad, woensdag 6 september 1961)
Vergelijkbare ongevallen
- Geldermalsen 1939: Op station Geldermalsen reed een reizigerstrein door een verkeerde wisselstand een spoor op waar een andere reizigerstrein stilstond. Bij de botsing raakte een conducteur licht gewond.
- Watergraafsmeer 1939: Op de Watergraafsmeer botste, vermoedelijk door een verkeerde wisselstand, een rangerende goederentrein op stilstaande goederenwagons. Er vielen geen gewonden.
- Nijmegen 1935: In Nijmegen botsten twee reizigerstreinen tegen elkaar door een verkeerde wisselstand. Er vielen geen gewonden.
- Rotterdam 1881: Bij station Rotterdam Delftsche Poort reed een reizigerstrein in op een stilstaande goederentrein. Twee reizigers kwamen om het leven. De reizigerstrein was door een verkeerde wisselstand het goederenterrein op gereden.
- Woerden 1855: Op station Woerden botste een reizigerstrein tegen een stilstaande werktrein. De loc kantelde, één passagier raakte licht gewond.
- Botlek 1986: Bij vertrek van het Rotterdamse rangeerterrein Botlek botste een goederentrein op een andere, binnenkomende goederentrein. Eén machinist kwam hierbij bekneld te zitten in zijn locomotief en overleed ter plaatse. De machinist van de andere trein raakte gewond. Er is geen uitgebreid onderzoek gedaan naar het ongeval, maar de plaatselijke politie verklaarde dat een verkeerde wisselstand het ongeluk waarschijnlijk had veroorzaakt.
- Buinen 1921: In Buinen botste een zandtrein tegen een rangerende goederentrein, omdat een wissel in de verkeerde stand lag. Twee remmers raakten gewond.
- Dalfsen 1949: Op station Dalfsen reed een reizigerstrein, door een verkeerde wisselstand, op een stilstaande goederentrein. Drie reizigers raakten gewond.
- Exloo 1936: Op station Exloo botste de trein uit Coevorden op de trein uit Stadskanaal, die al stilstond. Er vielen drie lichtgewonden onder de reizigers. De oorzaak van de botsing was een verkeerde wisselstand: de treinen hadden elkaar moeten passeren, maar kwamen op hetzelfde spoor terecht.
- Gouda 1870: Op station Gouda kwam een reizigerstrein uit Amsterdam op een verkeerd spoor terecht en botste tegen een stilstaande locomotief. De machinist viel van de bok en raakte lichtgewond, evenals een reizigster.
Andere ongevallen in de buurt
- Tongelre 1976 (4 km): Bij Tongelre Aansluiting, bij Eindhoven, botsten een reizigers- en een goederentrein zijdelings. Een motorpostwagen, die aan de goederentrein was gekoppeld, ontspoorde en kantelde. Er vielen geen gewonden.
- Eindhoven 1992 (5 km): Op station Eindhoven reed een stoptrein een Intercity in de flank. Er vielen geen doden, maar wel tientallen gewonden. De machinist van de stoptrein was een rood sein gepasserd.
- Heeze 1978 (5 km): Bij Heeze ontspoorde een lege reizigerstrein, doordat deze te hard door een wissel reed. De kop van de trein kwam in een tuin tot stilstand, slechts meters van een woonhuis. Een passagierende NS-medewerker raakte gewond.
- Heeze 1986 (5 km): In Heeze ontspoorde een goederentrein doordat deze te snel reed. De ontsporing richtte een enorme ravage aan. De machinist raakte lichtgewond.
- Eindhoven 1878 (6 km): Tussen Eindhoven en Best reden twee treinen frontaal op elkaar. Er viel één dode en dertien gewonden.
- Sterksel 1963 (8 km): Tussen Sterksel en Leende werd een vrachtwagen met gasflessen geramd door een sneltrein. Beide inzittenden kwamen om het leven.
- Helmond 1957 (9 km): Bij Helmond ontspoorde een trein doordat de rails te los lagen. De trein greep een aantal baanwerkers, van wie er vier gewond raakten.
- Woensel 1957 (9 km): Tussen Eindhoven en Best, nabij Woensel, reden twee treinen frontaal op elkaar. Zeven mensen kwamen om het leven. Het ongeluk werd veroorzaakt door een onterecht afgegeven lastgeving.
- Acht 1961 (10 km): Bij Acht ontspoorde een goederentrein met gevaarlijke stoffen. Er raakte niemand gewond, maar de infrastructuur raakte zwaar beschadigd. De oorzaak van de ontsporing was een defect aan een van de wagens.
- Deurne 1879 (17 km): Twee goederentreinen botsten op elkaar bij Deurne. Twee conducteurs kwamen om het leven. Beide machinisten bleken naar hetzelfde sein te hebben gekeken, waardoor de treinen elkaar tegenkwamen.