Tussen Eindhoven en Best, nabij Woensel, reden twee treinen frontaal op elkaar. Zeven mensen kwamen om het leven. Het ongeluk werd veroorzaakt door een onterecht afgegeven lastgeving.

Op 12 augustus 1957 werd een spoorstaafbreuk ontdekt in het rechterspoor van Eindhoven naar Best. Daarom konden de treinen over dit baanvak enkel gebruik maken van andere spoor. Op een deel van dit baanvak, tussen Eindhoven en seinpost Woensel, bevond zich echter nog een derde spoor, waarover de treinen richting Woensel gestuurd konden worden.

Omdat de afwijkende sporen naar Woensel en verder niet waren ingericht voor het rijden in de tegenrichting, ontving stoptrein 54, van Eindhoven naar Utrecht, een lastgeving Verkeerd Spoor, een schriftelijke instructie om veilig het spoor te kunnen berijden. Volgens de lastgeving mocht het rode sein bij Woensel worden gepasseerd om via het linkerspoor verder te rijden naar Best.

Trein 54 passeerde volgens instructie het rode sein, maar werd bijna direct frontaal aangereden door de sneltrein Amsterdam-Maastricht, die ter plaatse 110 km/h reed. De sneltrein boorde zich in de stoptrein, waarvan de eerste twee bakken opzij werd geslagen en naast het spoor terecht kwam. De rest van de trein schoof in elkaar.

Militairen uit een naastgelegen kazerne boden direct eerste hulp en begonnen met de reddingswerkzaamheden, al snel geholpen door artsen uit de wijde omgeving, het Rode Kruis, de bedrijfsbrandweer van Philips en vele omwonenden. Vijf reizigers bleken op slag te zijn gedood. De machinisten hadden zich weten te redden, die van de stoptrein kon voor de klap nog uit de trein springen.

Na uitgebreid onderzoek door de Spoorwegongevallenraad kwam men tot de conclusie dat de lastgeving Verkeerd Spoor niet had mogen worden afgegeven. De lastgeving was al eerder ongeldig verklaard door het hoofdkantoor in Utrecht. Daarnaast had de lastgeving betrekking op het traject Eindhoven-Best, terwijl de seinwachter in Woensel nergens van wist en dus toestemming aan Best had gegeven om de sneltrein uit Best te laten vertrekken.

Geconcludeerd werd dat een lastgeving Verkeerd Spoor voortaan alleen nog mocht worden afgegeven tot het eerste volgende bediende dienstregelpunt, waar de machinist een nieuwe lastgeving of nadere instructies moest ontvangen.

Bronnen

• "Vijf doden en 24 gewonden bij spoorwegramp bij Eindhoven" (Algemeen Handelsblad, maandag 12 augustus 1957)
• ""Machinist reed terecht (met lastgeving) door onvelig signaal"" (Trouw, zaterdag 21 december 1957)
• "Bestaande voorschriften eisen op bepaalde punten aanvulling" (Algemeen Handelsblad, dinsdag 19 augustus 1958)

Youtube

Vergelijkbare ongevallen

• Maarssen 1868: Tussen Breukelen en Maarssen reed een goederentrein in volle vaart achterop een sneltrein, die stilstond wegens een defect. Eén passagier kwam om het leven.
• Rotterdam 1952: Bij Pernis reden twee reizigerstreinen achter op elkaar. Er vielen twee doden en tientallen gewonden. De achterste trein had te hard gereden.
• Eindhoven 1878: Tussen Eindhoven en Best reden twee treinen frontaal op elkaar. Er viel één dode en dertien gewonden.
• Nijmegen 1979: Nabij de Kolpingbuurt in Nijmegen boorde een leegmaterieeltrein zich frontaal in een stoptrein. Acht mensen kwamen om het leven en er vielen tientallen gewonden.
• Hengelo 1866: Op station Hengelo kwam de trein uit Salzbergen op een verkeerd spoor terecht, omdat er geen wisselwachter aanwezig was. De trein ramde een aantal stilstaande goederenwagons en ontspoorde, waarbij een aantal passagiers gewond raakte.
• Haarlem 1912: Bij station Haarlem botste een goederentrein op een stilstaande locomotief. Er vielen geen gewonden, maar de ravage was groot. De loc bleek op het hoofdspoor terecht te zijn gekomen door een verkeerde wisselstand.
• Kethel 1941: Op de brug nabij Kethel botste een reizigerstrein achterop een stilstaande goederentrein. Er raakten twee personen gewond. Het ongeluk was veroorzaakt doordat de treindienstleider per ongeluk een sein voor de reizigerstrein op veilig had gezet.
• Dalfsen 1956: Een kilometer buiten Dalfsen werd een personentrein frontaal aangereden door een koppel diesellocomotieven. De personentrein werd grotendeels verbrijzeld door de locs, en beide machinisten kwamen om het leven. De machinist van de locs was zonder toestemming vertrokken van station Dalfsen.
• Winsum 1980: In dichte mist botsten twee treinen frontaal op elkaar ten zuiden van Winsum, op de lijn Sauwerd-Roodeschool. De ravage was enorm en negen personen kwamen om het leven. Het ongeval werd veroorzaakt doordat een van de treinen te vroeg vertrok uit Winsum, waar deze had moeten wachten op de kruising met de andere trein.
• Zevenaar 2011: Bij Zevenaar botste een internationale trein op een goederentrein. Er vielen geen gewonden, maar de schade was aanzienlijk. De botsing was veroorzaakt door koperdiefstal.

Andere ongevallen in de buurt

• Acht 1961 (1 km): Bij Acht ontspoorde een goederentrein met gevaarlijke stoffen. Er raakte niemand gewond, maar de infrastructuur raakte zwaar beschadigd. De oorzaak van de ontsporing was een defect aan een van de wagens.
• Eindhoven 1878 (4 km): Tussen Eindhoven en Best reden twee treinen frontaal op elkaar. Er viel één dode en dertien gewonden.
• Eindhoven 1992 (5 km): Op station Eindhoven reed een stoptrein een Intercity in de flank. Er vielen geen doden, maar wel tientallen gewonden. De machinist van de stoptrein was een rood sein gepasserd.
• Tongelre 1976 (5 km): Bij Tongelre Aansluiting, bij Eindhoven, botsten een reizigers- en een goederentrein zijdelings. Een motorpostwagen, die aan de goederentrein was gekoppeld, ontspoorde en kantelde. Er vielen geen gewonden.
• Geldrop 1961 (9 km): Op station Geldrop botste een reizigerstrein op een stilstaande rangeerlocomotief. Eén reiziger kwam om het leven. De reizigerstrein was door een foute wisselstand op het verkeerde spoor terecht gekomen.
• Heeze 1978 (13 km): Bij Heeze ontspoorde een lege reizigerstrein, doordat deze te hard door een wissel reed. De kop van de trein kwam in een tuin tot stilstand, slechts meters van een woonhuis. Een passagierende NS-medewerker raakte gewond.
• Heeze 1986 (14 km): In Heeze ontspoorde een goederentrein doordat deze te snel reed. De ontsporing richtte een enorme ravage aan. De machinist raakte lichtgewond.
• Boxtel 1964 (14 km): Bij station Boxtel reed een goederentrein achterop een andere goederentrein. Er raakte slechts een machinist gewond, maar de schade liep in de tonnen guldens. De achteroplopende goederentrein was door een rood sein gereden.
• Helmond 1957 (15 km): Bij Helmond ontspoorde een trein doordat de rails te los lagen. De trein greep een aantal baanwerkers, van wie er vier gewond raakten.
• Boxtel 1989 (15 km): Bij station Boxtel ontspoorde een goederentrein met methanol en palmolie als gevolg van een asbreuk. Diverse wagens vlogen in brand. De machinist kon zich op tijd uit de wrakstukken redden.